Verkennend onderzoek naar een inclusieve samenleving
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) is een onafhankelijke gedragstoezichthouder die zich sterk maakt voor eerlijke en transparante financiële markten. Vanuit haar missie wil de AFM samen met De Nederlandsche Bank bijdragen aan een duurzaam financieel welzijn in Nederland. Dit doet zij door het toezicht te richten op de bescherming van consumenten, in het bijzonder gericht op (financieel) kwetsbare situaties.
Behoefte:
De bevolking van Nederland verandert de komende decennia flink. Het aandeel inwoners met een migratieachtergrond stijgt van ongeveer 25 procent van de totale bevolking (2021) naar 36 procent in 2050. Deze ontwikkeling heeft diverse maatschappelijke gevolgen, onzeker is nog wat de exacte uitwerking gaat worden.
Bij de AFM ontstond de behoefte om een verkennend onderzoek uit te voeren naar de financiële kwetsbaarheid van Nederlanders met een migratieachtergrond. En dan met name hoe zij toegang tot financiële dienstverlening ervaren. De AFM wil met dit onderzoek bijdragen aan bewustwording en de maatschappelijke dialoog rondom dit vraagstuk. Voor de verkenning heeft de AFM diverse bronnen ingezet. Waaronder gesprekken met diverse organisaties en het raadplegen van reeds beschikbare literatuur en data. MWM2 is gevraagd om naast deze bronnen daadwerkelijk in gesprek te gaan met de doelgroep, in het bijzonder met de personen die vermoedelijk financieel kwetsbaar zijn. Dit om op basis van hun ervaringen inzicht te krijgen in mogelijke drempels die deze groep ervaart bij toegang tot de financiële dienstverlening.
Aanpak:
Samen met de AFM is ervoor gekozen om diverse subgroepen te betrekken bij het onderzoek; waaronder personen met een kortere verblijfsduur in Nederland en weinig ervaring met financiële diensten en producten.
Uitdagende werving
De werving was uitdagend, maar zeker niet onmogelijk. MWM2 heeft verschillende methodes ingezet om de moeilijk te bereiken doelgroepen te benaderen voor deelname:
- Er is gebruik gemaakt van diverse kanalen en netwerken;
- De sneeuwbalmethode is ingezet; deelnemers konden gelijkgestemden aandragen;
- Ook is er met deelnemers gesproken die juist anderen helpen om via hen bredere inzichten te verzamelen.
Gevoelig onderwerp
Naast een uitdagende werving, lag ook het gespreksonderwerp gevoelig. Schaamte, taboe of eerdere vervelende ervaringen zijn zaken die een goed gesprek in de weg kunnen zitten. Tijdens het gesprek hebben de onderzoekers daarom veel aandacht besteed aan het creëren van een vertrouwde setting. De gesprekken vonden face-to-face plaats op toegankelijke en goed bereikbare locaties. Naast een uitgebreide introductie werd het gesprek op een rustig tempo gevoerd. Waarbij voor deelnemers die de Nederlandse taal minder goed beheersen een tolk werd ingeschakeld. Indien gewenst mochten zij ook iemand meenemen naar het gesprek die hen helpt met financiële zaken. Met deze ingrediënten én door goed te luisteren naar hun verhaal, verzamelden wij diepgaande inzichten in factoren die van invloed zijn op het ervaren van drempels tot de financiële sector.
Inzichten:
Ons onderzoek vormt een goede aanvulling op de bronnen van de AFM en bracht het verhaal meer tot leven. Hoewel het om een eerste verkenning gaat en sommige vragen nog onbeantwoord zijn, is hiermee een eerste stap gezet naar het financieel welzijn van alle Nederlanders in de toekomst. Meer weten over het volledige onderzoek? Kijk dan hier.
“MWM2 heeft ons goed en snel geholpen door het vinden van de juiste deelnemers en het afnemen van waardevolle interviews. De onderzoekers van MWM2 waren ervaren en wisten tijdens de interviews de juiste snaar te raken. De opgeleverde resultaten konden direct verwerkt worden in onze verkenning en hebben het onderzoek verlevendigd." Denise de Vor van AFM
Vragen of interesse? Ik vertel je graag meer
