Tips voor kwalitatief onderzoek op afstand (deel 1)

Door: Marjolein Eigenfeld – Teammanager MWM2 Kwalitatief

Het lijkt wel alsof heel Nederland de afgelopen weken een stoomcursus heeft gekregen in tools om op afstand in contact te blijven met collega’s, familie en vrienden. Het is wat onwennig in het begin, maar virtueel contact is toch veel beter dan geen contact.

Ook wij hebben volledig de overstap gemaakt van face-to-face interviews en focusgroepen naar video-interviews. Dit is gelukkig geen nieuwe techniek voor ons. We startten een aantal jaar geleden met video-interviews om doelgroepen te bereiken die normaal gesproken niet bereid zijn mee te doen aan onderzoek. Denk bijvoorbeeld aan werkende jonge ouders die ’s avonds geen tijd of puf hebben om naar een onderzoekslocatie te komen. Ook wilden wij onze opdrachtgevers een kostenefficiënte manier bieden om respondenten uit het hele land te spreken.

Het uitdagende van kwalitatief onderzoek op afstand is dat je vanuit een relatief steriele online omgeving werkt. Het vraagt extra aandacht om een veilige omgeving te creëren. Een andere uitdaging zit in het oppikken van non-verbale signalen, cruciale informatie voor kwalitatief onderzoekers om echte diepgang te bereiken. Je kunt gelukkig veel doen om toch die noodzakelijke verbinding te bereiken. De sleutel daarin ligt volgens ons in een goede start. We geven je hiervoor 3 tips mee: 

1. Voorbereiding: Bel de dag vóór het interview de respondenten op. Loop de techniek door en leg de setting uit. Dit breek het ijs al voor een groot deel.
   
2. Slow start: Begin bij een video-interview of online focusgroep niet gelijk met de inhoud. Benoem dat je het leuk vindt om een gezicht te zien bij de persoon. Je ziet aan de reactie dat mensen zich erkend voelen. Vraag hoe zij omgaan met de Corona-situatie. Vergeet niet in je eigen introductie ook iets persoonlijks te vertellen. Mensen vertellen daarna graag iets over zichzelf, ze vinden het leuk iets van zichzelf te laten zien.
   
3. Schets een kader: Besteed veel aandacht aan een goede, inhoudelijke introductie. Iedereen wil graag weten wat er van hen verwacht wordt. In een virtuele omgeving is dit nóg belangrijker. Leg uit wat er gaat gebeuren tijdens het interview, dat er meekijkers ingelogd zijn en je als interviewer hun beeldscherm kunt zien.

Daarna hangt het natuurlijk van de kwaliteit van de interviewer af. Maar met deze tips is in ieder geval de kop eraf. Wij gaan de komende tijd veel respondenten online interviewen, individueel en in groepsverband. We merken dat respondenten het leuk vinden om in deze periode uitgenodigd te worden. Aan het onwennige van een interview op afstand hoeven wij in ieder geval gelukkig niet meer te wennen!

Dit is een blog in de reeks Kwalitatief onderzoek op afstand. Elke blog is geschreven door een van de leden van het kwalitatieve team van MWM2, deze blog is geschreven door Marjolein Eigenfeld, teammanager en senior research consultant.